پژوهشنامه مالیات

  امروزه مالیات نقش برجسته‌ای در فراهم نمودن بودجۀ دولت‌ها و برنامه‌های تأمین اجتماعی ایفا می‌کند. در این گفتار به بررسی این می­پردازیم که آیا در رویکرد اسلامی تفاوتی بین مالیات‌های حمایتی و خدماتی وجود دارد یا خیر. فرضیۀ مقاله این است که این دو نوع مالیات متفاوت هستند و در نتیجه چگونگی تجهیز و تخصیص آن دو نیز متفاوت است. بر اساس یافته­های تحقیق، این تفاوت به طور عمده متأثر از فلسفه و کارکرد این دو نوع مالیات است. مالیات‌های حمایتی عمدتاً به صورت حق فقرا در اموال ثروتمندان مطرح می­شوند. در مقابل، مالیات‌های خدماتی به عنوان هزینۀ خدمات دولت برای عمران و مدیریت اجرایی جامعه می­باشند. یکی از آثار این تفکیک، استفاده از سیاست­های متفاوت در ترغیب مردم به پرداخت آن است. در این چارچوب فرهنگ­سازی مالیاتی در مالیات‌های حکومتی با تأکید بر ارتباط بین مالیات و خدمات دریافتی توسط مؤدیان و در مالیات حمایتی بر اساس ارتباط بین مالیات و خدمات ارائه شده برای فقر­زدایی و تأمین اجتماعی صورت می‌گیرد. یکی از لوازم تفکیک بین مسئولیت­های مالیات­های حمایتی و خدماتی، عدم مقبولیت معافیت مالیات خدماتی برای پرداخت کنندگان مالیات‌های حمایتی است.