امین بلوری، محمد مرادی، حمیدرضا یزدانی،
دوره ۲۹، شماره ۴۹ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
مالیات، انتقال بخشی از درآمدهای شرکت به دولت و یا بخشی از سود فعالیت های اقتصادی است که نصیب دولت می گردد. بر اساس نظریه نمایندگی و با وجود عدم تقارن اطلاعاتی بین مؤدیان مالیاتی و دولت، به طور طبیعی شرکت ها سعی می کنند از پرداخت مالیات فرار کنند. از سوی دیگر دولت ها با توجه به محدودیت های موجود در تلاشند با شناسایی مؤدیان مالیاتی پرریسک، مطابق قوانین و مقررات، مالیات حداکثری را وصول کنند و پژوهشگران این حوزه نیز به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر فرار مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی هستند. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی این عوامل می باشد. در این پژوهش برای شناسایی معیارها و بیان روابط بین معیارها، پس از مطالعه ادبیات پژوهش های مرتبط و مصاحبه با خبرگان حوزه فرار مالیاتی، از تکنیک غربالگری فازی و سپس مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) تحلیل MICMAC استفاده شد. پس از تحلیل داده ها، متغیرها در هشت سطح مختلف طبقه بندی شدند و با توجه به روابط گراف ISM ترسیم شد. پس از تحلیل MICMAC متغیرها در سه گروه متغیرهای مستقل یا کلیدی، ارتباطی و وابسته قرار گرفتند و هیچ متغیری در گروه متغیرهای خودگردان قرار نگرفت. تعیین روابط بین متغیرها و نوع متغیرها می تواند به درک بهتر موضوع و اتخاذ تصمیمات مناسبی در مسأله فرار مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی منجر گردد.
