محمد برزگری، اشکان هراتی، رویا بهبودی، فرشته حاج‌محمدی، نسیم بابائی،
دوره ۰، شماره ۰ - ( ویژه نامه سیزدهمین همایش سیاستهای مالی و مالیاتی ایران ۱۴۰۲ )
چکیده
در این پژوهش حجم اقتصاد زیرزمینی و فرار مالیاتی در ایران، با استفاده از دادههای سری زمانی ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۰ و با سه روش پرکاربرد شاخص چندگانه-علل چندگانه (MIMIC)، تابع تقاضای پول تانزی (CDA) و مدل تعادل عمومی پویا (DGE) برآورد شده است. بر اساس نتایج، میانگین نیروهای محرک فرار مالیاتی به دست آمده با استفاده از مدل شاخص چندگانه-علل چندگانه نشان میدهد که نسبت فرار مالیاتی به مالیات وصولی به طور میانگین در طول دوره مورد بررسی برابر با ۲۹ درصد می‌باشد. همچنین، نتایج به دست آمده از مدل تقاضای پول تانزی و رویکرد DGE نشان داد میانگین نسبت فرار مالیاتی به مالیات وصولی در طول دوره مورد بررسی به ترتیب برابر با ۳۶ و ۳۴ درصد می باشد. این یافته‌ها ضرورت اتخاذ اقدامات جامع برای رسیدگی به پدیده فرار مالیاتی و تأثیر مخرب آن بر اقتصاد را مورد تاکید قرار میدهد. استفاده از چنین یافته هایی برای سیاست گذاران برای توسعه سیاست های هدفمند مالیاتی در ایران ضروری است.
