۳ نتیجه برای آلودگی
مرتضی اسدی،
دوره ۱۶، شماره ۳ - ( ۱۲-۱۳۸۷ )
چکیده
مالیات های زیست محیطی به مثابه یکی از پایه های مهم مالیاتی، بر اساس نظریه پیگو با فرض" آلوده گر بایستی هزینه آلودگی را پرداخت کند" شکل گرفته اند. معرفی این نوع مالیات ها به عنوان یک ابزار سیاست مالی می تواند آثار تخصیصی به دنبال داشته باشد. سهم و نقش این نوع مالیات ها طی مراحل توسعه اقتصادی متفاوت بوده است بهطوریکه در مرحله ما قبل صنعتی اهمیت آن نا چیزاست و به تدریج در مراحل توسعه صنعتی افزایش می یابد.در این مقاله آثار زیست محیطی آلاینده ها و تخمین هزینه های نهایی آنها مورد مطالعه قرار می گیرد. روش مورد بررسی Cost Control Method (متدولوژی کنترل هزینه) است. در این روش، هزینه نهایی کاهش یک واحد آلودگی به روش اقتصادسنجی و براساس تخمین تابع هزینه مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج حاصله به صورت سه سناریوی کاهش آلودگی هوا و یک سناریوی کاهش آلودگی آب ارائه گردید. سناریوی اول هزینه نهایی کاهش آلودگی هوا با فرض تحقق هدف برنامه سوم، سناریوی دوم با فرض کاهش آلودگی در حد مجاز (استاندارد یورو ۲۰۰۰) و سناریوی سوم با فرض کاهش آلودگی تا حد صفر می باشد. با توجه به تخمین های تابع هزینه کنترل آلودگی، در سناریوی اول هزینه کاهش آلودگی در حد ۲/۰ درصد GDP برآورد گردید. در سناریوی دوم، هزینه آلودگی در حـــد ۸/۳ درصد GDP و ۸/۵ درصد GDP بدون بخش های نفت و کشاورزی برآورد گردید و در سناریوی سوم، نسبت هزینه کاهش آلودگی به GDP معادل ۱۴ درصد می باشد. هزینه کنترل آلودگی(بر اساس قیمت های سال ۱۳۸۱) برای هر لیتر بنزین ۱۰۶۶,۴۵ ریال، برای هر لیتر نفت گاز معادل ۱۶۲۰.۴۲ ریال و برای هر لیتر نفت کوره ۱۶۹۲.۷۵ ریال برآورد گردید. هزینه هر تن کاهش آلاینده های ۲SO، ۲NO و CO به ترتیب معادل ۲/۱۶، ۶/۴۲ و ۱۴/۳ میلیون ریال تخمین زده شد.آلاینده های ۱۰PM، HC و ۲CO نیز به ترتیب از هزینه ای معادل ۶/۲، ۶۹/۲ و ۲/۰ میلیون ریال برخوردار است. در بررسی اثربخشی افزایش قیمت ناشی از انتقال هزینه آلودگی بر مصرف، از ابزار قیمتی نمی توان به عنوان ابزار اصلی کنترل آلودگی استفاده نمود و در سطوح قیمت های فعلی، کشش پذیری قیمت (بنزین) پایین تر از واحد است.
فرهاد خداداد کاشی، مهدی اکابری تفتی، یگانه موسوی جهرمی، علی‌اکبر خسروی‌نژاد،
دوره ۲۳، شماره ۲۸ - ( ۱۲-۱۳۹۴ )
چکیده
در این مطالعه با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای منطقه‌ای، آثار رفاهی و زیستمحیطی اعمال مالیات غیرمتوازن بر کربن به تفکیک مناطق مختلف در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. به این منظور ابتدا میزان تمایل به پرداخت استان‌های مختلف جهت گریز از آثار زیان‌بار آلودگی محاسبه شده و بر اساس آن استان‌های ایران در قالب ۸ منطقه طبقه‌بندی می‌گردد. پس از آن سه سناریوی سیاستی مختلف تعریف گردیده و نتایج هر یک مورد مقایسه قرار می‌گیرد. این سه سناریو به صورت سناریوی پایه (بدون مالیات و دخالت دولت)؛ مالیات یکنواخت بر کربن و مالیات غیرمتوازن بر کربن به تفکیک مناطق می‌باشند. سال مبنا سال ۱۳۹۰ در نظر گرفته شده است و با توجه به اینکه اثرگذاری سیاستهای زیستمحیطی در دراز مدت می‌باشد، اثرات سیاستهای مختلف در ۳۵ دوره ۱۰ ساله بررسی گردید. بر اساس نتایج تحقیق، درونی کردن هزینه‌های آلودگی محیط زیست با وضع مالیات بر کربن آثار رفاهی و زیستمحیطی مثبت داشته و این آثار با وضع مالیات غیرمتوازن بهبود می‌یابد.
محمدعلی ترکی هرچگانی،
دوره ۳۱، شماره ۵۹ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
ایران از جمله کشورهای دارای مصرف سرانه بالای انرژی می‌باشد. علی‌رغم جنبه‌های مثبت مصرف انرژی، اثرات جانبی منفی ناشی از آن را نمی‌توان نادیده گرفت. بهطوریکه آلودگی محیط زیست به عنوان مهم‌ترین خطر زیست محیطی بر سلامت در سطح جهانی مطرح است. لذا دریافت مالیات سبز از بخش‌های تهدید کننده محیط زیست و سلامت مردم ضروری است. این پژوهش با استفاده از مدل تعادل عمومی و در نظر گرفتن اثرات متفاوت بخش‌های اقتصاد، انرژی، محیط زیست و بخش سلامت به شبیه‌سازی اثر مالیات سبز بر انتشار آلاینده‌ها، شاخص‌های سلامت و رفاه در اقتصاد ایران می‌پردازد. مدل ارائه شده با داده‌های ماتریس حسابداری اجتماعی سال ۱۳۹۰ ایران کالیبره شده و متغیرهای درون‌زای مدل با استفاده از تکنیک MCP و بهره‌گیری از نرم‌افزار GAMS محاسبه گردیده است. نتایج مطالعه نشان داد با اعمال سیاست مالیات سبز، انتشار تمامی‌آلاینده‌ها با درجات مختلف همواره کاهش می‌یابد. ولی به دلیل افزایش رفاه کل جامعه با در نظر گرفتن اثرات اعمال این سیاست بر بخش سلامت پیشنهاد می‌گردد، جهت جلوگیری از افزایش هزینه‌های سلامت ناشی از آلودگی هوا، مالیات سبز بر روی نهاده‌های انرژی اعمال گردد.
