پژوهشنامه مالیات

چکیده

نظام مالیاتی به عنوان ابزار سیاست مالی برای توزیع درآمد و ثروت، حساسیت زیادی نسبت به نوسانات اقتصادی دارد و عامل تعیین کننده ای در تحقق اقتصاد مقاومتی تلقی می­شود. هدف از این مقاله که با روش تحلیل اقتصادی- فقهی انجام شده است، بررسی مؤلفه­های نظام مالیاتی سازگار با اقتصاد مقاومتی، نقش و راه­های تأثیر گذاری این نظام برای تحقق اقتصاد مقاومتی در ایران با رویکردی اسلامی می­باشد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که "سازگاری نظام مالیاتی"، شاخص ترکیبی موزونی از شاخص­های منفردی همچون نسبت مالیات­ها به تولید ناخالص داخلی، درجه شفافیت و پاسخگویی، میزان انعطاف پذیری زمانی و مکانی و مدت وقفه­های وصول مالیات می­باشد. همچنین نظام مالیاتی سازگار با هموار کردن سیکل تجاری، می­تواند موجب تثبیت و رشد حقیقی اقتصاد و افزایش آستانه مقاومت اقتصاد کلان کشور شود. شفافیت در تمام بخش­های اقتصادی از جمله نظام مالیاتی و گسترش پایه­های مالیاتی می­تواند هم درآمد مالیاتی را افزایش دهد و هم از فشار بیشتر بر پایه­های مالیاتی موجود بکاهد که به­نوبه خود موجب تقویت تولید و در نتیجه افزایش آستانه مقاومت اقتصادی کشور می­شود و اینکه فرار مالیاتی و اقتصاد زیر زمینی نشان دهنده ناسازگاری نظام مالیات با اقتصاد مقاومتی در ایران است.