1- دانشگاه ایلام دانشکده ادبیات و علوم انسانی
2- دانشگاه علامه طباطبائی دانشکده اقتصاد
چکیده: (5510 مشاهده)
اقتصاد ایران همواره تحت فشار تامین منابع برای مخارج عمومی بوده و دارای سیستم مالیاتی است که موجب اخلال در رفتار عاملان اقتصادی می شود، لذا انتظار میرود که با الگو گرفتن از اصلاحات جهانی مالیات، بتوان سیستم مالیاتی کشور را بهبود بخشید. مخالفان معتقدند که به دلیل فقدان نظام جامع اطلاعات مالیاتی، ظرفیت اجرایی پایین سازمان مالیاتی و مودیان، و ساختار اقتصادی متفاوت از کشورهای توسعه یافته انجام چنین اصلاحاتی در ایران امکان پذیر نیست. اما باید اذعان کرد که اقتصاد ایران در آینده نزدیک با سه چالش جدی در زمینه تامین اجتماعی، کاهش درآمدهای مالیاتی حاصل از تجارت و رقابت پذیری بینالمللی مواجه خواهد شد. برای مقابله با این چالشها چارهای جز گسترش پایههای مالیاتی و کاهش نرخهای مالیات نخواهیم داشت و این مهم از طریق سیستم مالیات بر مجموع درآمد امکان پذیر است. لذا هدف اصلی این مقاله بررسی مقایسهای سیستم مالیات بر مجموع درآمد و نسخههای تعدیل شده آن با سیستم مالیاتی ایران است. نتایج نشان میدهد که نظام مالیاتی ایران بسیار پیچیده بوده و در موارد متعددی اصول و اهداف اصلاحات مالیاتی را نقض میکند. علاوه بر این فشار مالیاتی بالا بر شرکتها، نرخهای بالای تامین اجتماعی و فرار مالیاتی گسترده در بخش مشاغل از ویژگیهایی است که نظام مالیاتی ایران را از سایر سیستمهای مالیاتی معمول در جهان متمایز میسازد. بر اساس نتایج حاصل، بهترین راه برای اصلاح نظام مالیاتی کشور انجام رفرم اساسی بر اساس سیستم مالیات بر مجموع درآمد است اما اگر به هر دلیلی (مثلاً فراهم نبودن پیش نیازهای لازم یا عدم اجماع سیاسی) چنین کاری مقدور نباشد میتوان با انجام برخی اصلاحات (انجام اصلاحات بر اساس مخارج مالیاتی و منافع اقتصادی، ساده سازی سیستم مالیاتی، اصلاح تورش در شیوه تامین مالی شرکتها و تعدیل مالیات مضاعف، تعیین آستانه معافیت بر اساس فقر نسبی، تعدیل آستانههای مالیاتی؛ استهلاک و کسورات بهره نسبت به تورم، تغییر سیستم اجرایی از ساختار مبتنی بر پایه محور به ساختار مبتنی بر ماموریت محور، بهبود ادراک عدالت مالیاتی، تغییر واحد مالیاتی از فرد به خانوار، ارائه سیستم مالیاتی بدون نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی از طرف مودیان) سیستم موجود را بهبود بخشید.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصادی دریافت: 1396/6/26 | پذیرش: 1396/6/26 | انتشار: 1396/6/26