کیاالحسینی سیدضیاءالدین، سجادی سید محسن، غلامی مژگان. مقایسه درجه تصاعد و عدالت مالیاتی خمس ارباح مکاسب با مالیات بر درآمد در ایران
(91- 1378)
. پژوهشنامه مالیات. 1396; 25 (34) :31-45
URL: http://taxjournal.ir/article-1-1172-fa.html
1- دانشگاه مفید قم
2- دانشگاه مفید قم ، sajadi@mofidu.ac.ir
چکیده: (10109 مشاهده)
مالیاتستانی بر اساس عدالت و توزیع بار مالیات به همه قشرهای مردم، از محوریترین مباحث مورد نظر سیاستگذاران در وضع مالیاتها میباشد. نظر به اینکه ایران کشوری اسلامی است و الهام گرفتن از فرامین الهی، همسوکردن نظامهای موجود با الگوهای اسلامی مشابه و ایجاد رویکرد نوین به مالیاتها و مالیاتهای اسلامی، میتواند کمک شایانی در بهبود کارایی نظام مالیاتی کنونی نماید، در این مقاله درصددیم تا با مقایسه مالیات بر درآمد به عنوان یک پایه مالیاتی در نظام اقتصادی فعلی با خمس ارباح مکاسب به عنوان عمدهترین مالیات بر درآمد در فقه امامیه، ویژگیها و مزایای این نظام مالیات اسلامی را بررسی کنیم تا شاید بتوانیم با الهام از این فرمان الهی و شناخت مزایا وآثار مثبت آن در توزیع درآمد و بار مالیاتی، گامی در جهت رفع کاستیهای نظام مالیاتی کنونی برداریم. روش تحقیق در این مقاله تجربی بوده و با توجه به احکام فقهی خمس، مقدار خمس بالقوه خانوارهای ایرانی را برای دوره زمانی 1378 تا 1391 بر اساس توزیع دوطرفه پارتو به دست آورده و سپس بر اساس آن توزیع بار مالیاتی انجام پذیرفت. توزیع بار مالیاتی هریک از دو نظام مالیاتی روی دهکها نشان میدهد که بار مالیاتی بر دوش خانوارها بهخصوص خانوارهای پر درآمد در خمس نسبت به مالیات بر درآمد کمتر بوده و در نتیجه اختلالات در کارایی و تخصیص منابع در خمس نسبت به مالیاتها بر درآمد کمتر است. همچنین درجهی تصاعد خمس و مالیات بر درآمد حاکی از این است که خمس ارباح مکاسب با وجود داشتن نرخ یکنواخت، به واسطهی معافیتهای هزینه زندگی، مالیاتی تصاعدی با نرخ تصاعد ملایم است اما درجهیتصاعد آن از مالیات بر درآمد کمتر است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصادی دریافت: 1396/9/13 | پذیرش: 1396/9/13 | انتشار: 1396/9/13