1- دانشگاه علامه طباطبایی ، arzahmadi@yahoo.com
2- دانشگاه مازندران
چکیده: (20 مشاهده)
نفت خام و رانت حاصل از آن برای کشورهای نفتی میتواند همراه با مزایا و معایبی باشد. مطالعات بسیاری اثر رانت نفتی را بر متغیرهای مختلفی همچون رشد اقتصادی، تورم و توسعه مالی مورد بررسی قرار دادهاند. در این میان نقش احتمالی رانت نفتی بر فرار مالیاتی با تمرکز بر نرخ ارز موضوعی بوده است که به نظر در مطالعات مورد توجه نویسندگان قرار نگرفته است. بدین منظور در پژوهش حاضر ابتدا اندازه نسبی فرار مالیاتی با استفاده از روش شاخص چندگانه-علل چندگانه محاسبه شد که حاکی از میانگین ۸/۱ درصدی در اقتصاد ایران است. سپس با استفاده از رهیافت خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی، اثر رانت نفتی بر فرار مالیاتی با توجه به نقش نرخ ارز در بازه زمانی ۱۳۵۹ تا ۱۴۰۱ بررسی و آزمون شد. نتایج برآوردها در بلندمدت نشان میدهد که رانت نفتی با اثری مثبت بر فرار مالیاتی همراه است و اثرگذاری مثبت رانت نفتی بر فرار مالیاتی، متأثر از میزان نرخ ارز حقیقی است. بهنحویکه در مقادیر بالاتر نرخ ارز، اندازه اثرگذاری مثبت رانت نفتی بر فرار مالیاتی در ایران تشدید میشود. همچنین باز بودن تجارت با اثری منفی و بیکاری و تورم با اثری مثبت بر فرار مالیاتی اثرگذارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصادی دریافت: 1403/6/2 | پذیرش: 1404/3/10 | انتشار: 1404/3/10