پژوهشنامه مالیات

  مالیات بر ارزش افزوده به عنوان یک نظام مالیاتی جدید در کشور ما با ساختاری متفاوت از اخذ مالیات در گذشته، روش­های حسابرسی خاصی را طلب می­کند. در زمینه حسابرسی مالیاتی کارهای زیادی انجام شده است ولی بدلیل اینکه نظام مالیات بر ارزش افزوده سابقه چندانی در ایران ندارد، خلأ پژوهشی محسوسی در این زمینه به چشم می­خورد. در این مقاله، در چارچوب یک تحقیق کتابخانه­ای به بررسی روش­های تعیین ریسک حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده در سایر کشورها و انطباق آن با روشهای موجود در حسابرسی این نوع مالیات در ایران پرداخته­ایم. یافته­های تحقیق مبین آن است که در برخی از کشورها در سالهای اولیه استقرار این نظام برای گسترش تمکین، شناسایی و تشخیص مؤدیان پرریسک و جبران ضعف در فرآیندهای حسابرسی از شیوه مقابله کامل فاکتورهای خرید و فروش استفاده می­شود. با این که این روش در سال­های اولیه اجرای نظام مذکور می­تواند بکار گرفته شود اما لازم است در سال­های بعد از روش نمونه­گیری و انتخاب تصادفی پرونده­ها و حتی انتخاب طبقه­ای معاملات استفاده کرد. سایر یافته­های تحقیق نیز مبین استفاده از سیستم IT ، آموزش کارکنان و یکپارچه سازی نظام مالیاتی به عنوان اقدامات پشتیبان برای کاهش ریسک حسابرسی در نظام مالیات بر ارزش افزوده است.