مالیات یکی از باثباتترین درآمدهای دولت است و میتواند به عنوان ابزاری در جهت اجرای عدالت اجتماعی، مقابله با تورم و تشویق سرمایهگذاری استفاده شود. یک نظام مالیاتی دارای شرایطی است که مهمترین آنها عدالت و کارایی است و در یک نظام اقتصادی گسترده، انواع مالیاتها اثرات جانبی متفاوتی خواهند داشت. بنابراین، لازم است مالیاتها (از نظر پایه و نرخ ) به گونهای طراحی و اجرا شوند که کمترین اثرات اختلالی را در سیستم اقتصادی داشته باشند. همچنین امروزه مالیات، مهمترین منبع درآمدی دولت برای تأمین هزینههای خود در جهان به شمار میرود. این منبع در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته، بیشترین درآمدهای دولتها را تشکیل میدهد. اهمیت و نقش مالیات در دستیابی به رشد مستمر و پایداری اقتصادی، اشتغال، کاهش تورم، ثبات سطح عمومی قیمتها و همچنین به عنوان مهمترین منبع درآمدی دولت در حال حاضر پس از نفت برای همه آگاهان و مسئولان اقتصادی و سیاسی کشور آشکار و مهم میباشد. در سالهای اخیر سهم قابل توجهی از درآمدهای مالیاتی در بودجه عمومی دولت، ناشی از وصول مالیات بر درآمد و ارزش افزوده بوده است. بنابراین، دولت نگاه ویژهای به این نوع مالیات داشته و پیگیر دائمی نمودن قانون مالیات بر ارزش افزوده است هدف از مقاله حاضر تعیین نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده در ایران است. روش تحقیق در این پژوهش بصورت تحلیلی با استفاده از یک مدل کلان اقتصادی است. مدل تحقیق، مبتنی بر الگوی رشد نئوکلاسیک برای تعیین نرخ بهینه مالیات است. مدل تحقیق در چارچوب مدلهای تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE
[1]) پس از بسط الگو و دستیابی به رابطه تعیینکننده نرخ بهینه مالیات بر ارزش افزوده، با استفاده از پارامترهای اقتصاد ایران، مدل یاد شده کالیبره و میزان نرخ بهینه مالیات در سناریوهای مختلف محاسبه و تحلیل تجربی انجام شد.نتایج حاصل نشان میدهد که اجرای مالیات بر ارزش افزوده با نرخ های مختلف و طی دو سناریو موجب افزایش سطح عمومی قیمتها، کاهش تولید ناخالص داخلی، افزایش درآمد دولت، کاهش قیمت عوامل تولید، کاهش درآمد و مخارج خانوارها، افزایش پسانداز کل، افزایش سرمایهگذاری کل، افزایش جذب کل، و افزایش نرخ ارز میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصادی دریافت: 1399/10/22 | پذیرش: 1399/9/10 | انتشار: 1399/11/28